Het gewicht is ongeveer van 1050 tot 1600 gram.
En de spanwijdte is van 120 tot 130 cm.
De Kuifcaracara is donkergrijsbruin met een roomwitte kop en hals.
De staart, borst en de vleugeluiteinden zijn zwart-wit gebandeerd.
Verder vallen het oranje gelaat aan de snavelbasis erg op, wat kan veranderen van grootte. Als hij opgewonden is, wordt dat groter en is hij rustig wordt het weer kleiner.

Maar ook de zwarte kruin, de lange, gele poten en de zeer korte tenen vallen zeker op. Er is geen verschil in uiterlijk tussen de beide geslachten.
Door de lange poten en platte klauwen kan de Kuifcaracara goed lopen en rennen.
Ze zweven niet maar hebben een directe vleugelslag.

De Kuifcaracara dankt zijn naam aan de zwarte kuif en het krijsende geluid wat hij maakt, dat hij vooral in de ochtend voor zonsopkomst laat horen.
In het wild kan de Kuifcaracara 17 jaar worden.

Knaagdieren, jonge vogels, maar ook schildpadden, hagedissen, kikkers, eieren, wormen, en insecten staan bij hun op het menu.
Ze werken soms samen als het gaat om een grotere prooi te kunnen doden.
Verder doen ze zich ook tegoed aan aangespoelde vis en doodgereden wild.